به استناد تشکیلات مصوب سازمان سنجش آموزش کشور در شهریور ماه 1378 مرکزی با عنوان مرکز مطالعات، تحقیقات و ارزشیابی آموزشی تشکیل گردید که در سال 1390 جایگاه این مرکز ارتقا پیدا کرده و با عنوان جدید مرکز تحقیقات، ارزشیابی، اعتبارسنجی و تضمین کیفیت آموزش عالی و با چهار گروه ارزشیابی آموزشی، سنجش و اندازه‌گیری آموزشی، مطالعات اجتماعی، آمار کاربردی فعالیتش را توسعه داد. یکی از وظایف این مرکز استقرار نظام جامع ارزشیابی و تصمین کیفیت در آموزش عالی کشور است.  

پیشنیه تلاش‌های ارزیابی و پایش سازمان سنجش آموزش کشور به سال 1378 با ایجاد مرکز  تحقیقات، ارزشیابی، اعتبارسنجی و تضمین کیفیت آموزش عالی بر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. نقطه عطف در تاریخ فعالیت‌های این مرکز باید در سال 1379 یعنی آغاز برنامه سوم توسعه کشور که در آن بحث کارآمدکردن نظام ارزیابی و اعتبارسنجی علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی برای اولین بار در یک برنامه و سند ملی مورد توجه قرار گرفت دانست به طوریکه در این سال ردیف اعتباری 113512 تحت عنون «ارزیابی و اعتبارسنجی علمی مؤسسات و دانش آموختگان، برگزاری آزمون‌های جامع و تخصصی سراسری» به این امر اختصاص یافت. ردیف مذکور در سال 1379 توسط وزارت عتف در قالب مأموریت ارزشیابی آموزشی به سازمان سنجش واگذار گردید. بر این اساس تاکنون 55 دانشگاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. از جمله اقدامات ارزشمند مرکز تدوین الگوی اعتبارسنجی متشکل از ارزیابی درونی، ارزیابی بیرونی، نظام پیشنهادات، بهبود و اعتبارسنجی است. در الگوی ممیزی کیفیت در نظام دانشگاهی ایران ملاکها عبارتند از: 1- مدیریت کیفیت تدریس-یادگیری، 2- مدیریت کیفیت پژوهش، 3- ماموریت، اهداف سازمانی و مدیریت، 4-مدیریت کیفیت تعامل با جامعه، 5- مدیریت کیفیت خدمات پشتیبانی، 6- مدیریت کیفیت منابع انسانی، 7- مدیریت کیفیت نظام ارزیابی و تضمین کیفیت.