بر اساس بند 6 وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی (‌ابلاغیه شماره 3603 در  تاریخ 1376.9.2)،  موضوع « پایش و ارزیابی علم و فناوری» اینگونه مورد توجه قرار گرفته است : «رصد مستمر تحولات برنامه‌هاي توسعه، فرهنگ، علم، پژوهش و فناوري كشور و ارائه‌ى راهبردهاي مناسب. »

نقطه آغاز  تلاشهای شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه پایش و ارزیابی،  از اردیبهشت ماه سال  1379 و با تشکیل« هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی کشور» و تصویب آیین نامه آن بوده است.  هیئت نظارت و ارزیابی به عنوان یکی از بخش‌های شورا متشکل از سه معاونت(معاونت تعلیم و تربیت،‌ معاونت علم و فناوری و معاونت فرهنگ،‌ هنر و ارتباطات)،  وظیفه ارزیابی را برعهده دارد. به موجب بند یک ماده یک آیین نامه هیئت نظارت و ارزیابی که طی نامه شماره 327/دش مورخ 1380.12.9 به دستگاه‌ها و سازمان‌های اجرایی  ابلاغ شد،‌ هیئت موظف است برای نیل به تصویر واقعی از وضعیت فرهنگی و علمی کشور در عرصه داخلی و بین‌المللی گزارشهای سالیانه‌ای تهیه کند و به اطلاع مردم  و مسئولان برساند. همچنین از جمله وظایف هیئت مزبور ، تدوین شاخصها و ضوابط ارزیابی است که طبق قائده باید گزارشهای  سالیانه بر اساس این شاخصها تهیه و تدوین شود. در آییننامه مذکور،  شاخص‌های ارزیابی در دو دسته شاخص‌های کلان و خرد به تفکیک در حوزه‌های آموزش پیش دانشگاهی، آموزش عالی، تحقیقات، و فرهنگ، هنر و ارتباطات ارائه شدند. شورای عالی انقلاب فرهنگی در اجرای بند 6 وظایف خود در جلسه 510 مورخ 81.10.24 شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری را به تصویب رساند و آن را به کلیه دستگاه‌ها ابلاغ نمود. این شاخص‌ها در سه بخش شاخص‌های کلان، شاخص‌های خرد و شاخص‌های کیفی ارائه شدند. شاخص‌های کلان،‌ ارزیابی علم و فناوری کشور را به صورت کلی و فراتر از دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوط به این بخش معین می‌کند که این شاخص‌ها شامل شاخص‌های مالی، ساختاری، عملکردی  و بهره‌وری می‌شود. شاخص‌های خرد، چگونگی ارزیابی  دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوط به بخش علم و فناوری و نحوه مقایسه آنها را با هم معین می‌کند. این شاخصها نیز مشتمل برشاخص‌های انسانی،‌ مالی،‌ ساختاری،‌ عملکردی و بهره وری می‌شوند. شاخص‌های کیف به صورت تحلیلی و از طریق نظر خواهی از صاحبنظران و مدیران علم و فناوری صورت می‌پذیرد. به عنوان مثال کیفیت کتابهای علمی و کیفیت مدیریت مراکز تحقیقاتی در زمره این بخش قرار می‌گیرد. تاکنون گزارش‌های متعددی در زمینه پایش و ارزیابی،‌ توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی  منتشر  شده است. تعدادی از این گزارش‌ها عبارتند از :
سومین ارزیابی کلان با نگاهی به توسعه فناوری ؛
دومین ارزیابی خرد دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری سالهای 1382 تا 1385؛
ارزيابي خرد پارک‌های علم و فناوری (1381 تا 1385 )؛ دومين ارزيابي كلان علم و فناوري در جمهوری اسلامی ایران؛ و ارزيابي علم و فناوري در جمهوري اسلامي ايران.